Het toepassen van EFT met kinderen is soms een unieke, stil makende ervaring, vooral omdat kinderen in heel veel gevallen razendsnel op een behandeling met EFT reageren en hun gedrag ter plekke transformeren. Wel vergt het werken met kinderen om een eigen aanpak. Het maakt bovendienuit over welke leeftijd we het hebben. Ik verdeel het ruwweg in een paar categorieën, hoewel die grenzen grijs zijn. In de praktijk let je vooral op de ontwikkelingsfase van het kind.
- kinderen tot 5 jaar
- kinderen van 5-8 jaar
- kinderen ouder dan 8
- pubers
Daarnaast kun je een onderscheid maken in het behandelen van kinderen versus kinderen zelf met EFT laten werken.
EFT met kinderen tot 5 jaar
EFT met kinderen tot 5 jaar? Eerlijk gezegd: ik doe dat in beginsel nooit. In situatie waarin ouders vragen of EFT toegepast kan worden op hun kind, vraag ik vrijwel altijd of eerst de moeder wil komen. De reden? Kleine kinderen zijn vrijwel altijd symbiotisch met de moeder. Dus hoe jonger het kind des te meer het van belang is om eerst met de moeder te werken.
Dit symbiotische proces start al in de baarmoeder. Het kind ervaart alle emoties van de moeder, maar heeft geen besef van de grens tussen zichzelf en de moeder. Dus als de moeder intense angsten ervaart, ervaart ook het kind intense angsten. Als de moeder in langdurige stress verkeert, verkeert ook het kind in langdurige stress.
Deze periode van symbiose kan na de bevalling kort duren, duurt gemiddeld een paar jaar, maar kan zich ook de rest van het leven doorzetten. Sommige mensen komen nooit uit hun symbiose. Hun symbiotische structuur kan zich vervolgens ook uitstrekken naar anderen mensen.
Dus als baby’s of kleine kinderen problemen hebben, werk ik bij voorkeur eerst op de problemen van de moeder. Ik focus bij voorkeur op de periode van de zwangerschap. Als je het systematisch wilt aanpakken:
- is er een relatieprobleem?
- issues rondom de bevruchting?
- problemen tijdens de zwangerschap?
- problemen tijdens de bevalling?
- problemen met de borstvoeding?
Door EFT toe te passen op elke emotionele ervaring rondom dit soort problemen, is de kans groot dat het ‘probleem van het kind’ gewoon oplost. Als dat niet zo is, kan het natuurlijk ook aan de vader liggen, maar de praktijk leert dat het zinvol is om eerst met de moeder te werken (vanwege die symbiotische relatie).
Uiteindelijk kan het natuurlijk sec iets zijn van het kind zelf en dan kun je zo nodig direct met het kind werken. Overigens kent EFT daartoe een specifieke structuur die het makkelijker kan maken om met kleine kinderen te werken. Deze aanpak voert te ver om hier uit te werken. Ze staat vermeld in het boek EFT van A tot Z.
EFT met kinderen van 5 tot 8 jaar
Nog steeds geldt dat de problemen van kinderen het gevolg kunnen zijn van de emotionele issues van de moeder tijdens de zwangerschap en bevalling. Maar de kans wordt groter dat er (ook) andere thema’s gaan spelen. Het is belangrijk je te realiseren dat jonge kinderen (en dat geldt eigenlijk al vanaf de peutertijd) de neiging hebben zichzelf als de oorzaak van emoties van de ouders te zien en derhalve negatieve conclusies over zichzelf te trekken.
Alice Miller stelt in haar beroemde boekje ‘Het drama van het begaafde kind’ zelfs dat er geen gelukkige kinderen zijn. Alleen maar kinderen die met de werkelijk hebben leren dealen.
Dus als vader of moeder uitvalt tegen het kind, denkt het kind zelden ‘oeps, moeder heeft last van haar hormonen’ of ‘aj, vader heeft een lastige dag achter de rug’. De kans is erg groot dat het kind zal denken ‘ik ben niet gewenst, ik ben slecht, ik ben niet goed genoeg, ik doe niet ter zake’, enz. Conclusies die in het algemeen ook nog eens de rest van je leven een rol kunnen gaan spelen
Het probleem is dat die kinderen weliswaar negatieve ervaringen hebben met hun ouders, maar tegelijkertijd afhankelijk zijn en zich buitengewoon loyaal voelen naar de ouders toe.
Daar moet je dus rekening mee houden als je EFT met kinderen in die leeftijdsgroep wilt toepassen. Hoe je dat doet is mede afhankelijk van hoe jij met kinderen omgaat, wat je eigen achtergrond is, waar jij je sterk in voelt. Ben je een kleuterjuf dan zal je eea waarschijnlijk speels aanpakken en wellicht met spelvormen.
Ikzelf kies heel vaak voor een werkwijze waarin het kind niets hoeft te zeggen. Het mag zich allemaal in de veilige omgeving van het hoofd afspelen, zeker in de beginfase. Ik vraag bijv. of het zich wel eens vervelend heeft gevoeld en zo ja of hij daar een filmpje van kan afspelen in zijn hoofd. Dat is vrijwel altijd het geval. En dan hoef je alleen maar zachtjes te kloppen, terwijl het kind zijn filmpje afspeelt. Als het kind eenmaal doorheeft hoe het werkt, kun je zo van filmpje naar filmpje overstappen.
Dat laat onverlet dat je natuurlijk woorden kunt gebruiken. Bovenstaande is vooral handig als het kind vanwege de loyaliteit naar de ouders er liever niet over praat.
Voor de goede orde: de klachten hoeven niet het gevolg te zijn van het gedrag van de ouders. Maar het is effectiever daar eerst wel op te focussen, omdat daar nu eenmaal (statistisch gesproken) het gros van de oorzaken zit.
EFT met kinderen ouder dan 8 jaar
Kinderen die ouder zijn dan 8 jaar beginnen al wat zelfstandiger te worden. Snappen de logica van EFT al weer wat beter en zijn al meer in staat EFT bij zichzelf toe te passen.
Maar, wellicht ten overvloede, dat geldt soms ook al voor zesjarigen en sommige 10 jarigen moet je nog als kleuter behandelen.
Nog steeds geldt hetzelfde als hiervoor. Het kunnen thema’s van de moeder zijn tijdens de zwangerschapsperiode. Het kunnen de ‘stimulerende’ boodschappen van de ouders zijn, maar er zullen waarschijnlijk ook steeds meer issues uit de omgeving komen. Ervaringen op school beginnen een steeds grotere rol te spelen.
Loyaliteit en afhankelijkheid naar de ouders speelt nog steeds een rol, maar wordt al wat ‘zwakker’. Kinderen stellen zich naarmate ze ouder worden steeds wat kritischer op, zodat je die in je EFT-taal kunt gebruiken.
EFT met pubers
EFT met kinderen in de puberleeftijd is sterk afhankelijk van de fase waarin de puber zich bevindt. Hier is nog belangrijker of het kind zelf wil of dat het ‘gestuurd’ wordt.
Met pubers zit je als het ware tussen de kinderfase en de volwassenheid in. Je kunt geen kindertaal gebruiken, terwijl toch de problematiek van het kind zijn nog een rol kan spelen
Praktische tips om met kinderen te werken
- pas je taal aan aan de belevingswereld en leeftijd van het kind
- bij kleine kinderen is het belangrijk te horen dat papa en mamma van het kind houden (ipv ik accepteer mezelf volledig)
- bij jonge kinderen zeg je iets als ‘ik ben oké’
- het is belangrijk om op het juiste moment te reframen, bijv. ‘met mij is niets mis’
- met jonge kinderen wordt nog wel eens een vervangend object gebruikt om op te kloppen. Ze kloppen dan niet op zichzelf maar op het object. Dit wordt ook wel surrogaat kloppen genoemd. Ik heb indertijd een speelgoedaap gekocht, waar op de kloppunten mooie gekleurde knopen zijn genaaid. Je laat het kind dan op deze knopen kloppen in plaats van op zichzelf. En hoe gek het ook klinkt, dat werkt uitstekend. het appelleert aan de neiging van kleine kinderen om met hun pop of speelgoeddier te praten waarmee ze hun gevoelens ed op het dier projecteren.
- in EFT gebruik je vaak de SUD-score van 0-10 om de intensiteit van de emotie mee uit te drukken. Bij kleine kinderen is dat te abstract. Dan kun je beter met je armen en handen uitdrukken (op de manier waarop je aangeeft hoe groot die vis was die je toen hebt gevangen). Kinderen pikken dat feilloos op.
Als je deze tips in acht neemt zul je merken dat EFT met kinderen prima werkt. En net als met alles in EFT. Oefening baart kunst